Als toekomstige ouder wil je er alles aan doen om ervoor te zorgen dat je baby gezond ter wereld komt. Een belangrijk onderdeel daarvan zijn prenatale testen tijdens de zwangerschap. Deze testen kunnen informatie geven over de gezondheid van de foetus. En kunnen helpen bij het maken van beslissingen over de zwangerschap en de bevalling. In dit artikel geven we een overzicht van de verschillende prenatale testen tijdens de zwangerschap die beschikbaar zijn en leggen we uit wat ze inhouden.
Prenatale testen tijdens de zwangerschap
Als toekomstige ouder is het begrijpelijk dat je je zorgen maakt over de gezondheid van je ongeboren baby. Prenatale testen tijdens de zwangerschap kunnen dan ook een geruststelling bieden en helpen om betere beslissingen te nemen. Toch kan het ook een emotionele rollercoaster zijn. De uitslag van een prenatale test kan immers ingrijpende gevolgen hebben voor de toekomst van je gezin. Daarom is het belangrijk om goed geïnformeerd te zijn over de verschillende prenatale testen die beschikbaar zijn.
Bloedonderzoek
Een veelvoorkomende prenatale test tijdens de zwangerschap is het bloedonderzoek. Bij deze test wordt het bloed van de zwangere vrouw onderzocht op eventuele afwijkingen bij de foetus. Zo kan er bijvoorbeeld worden gekeken naar de kans op het downsyndroom of andere chromosoomafwijkingen. Het voordeel van deze test is dat het geen risico op een miskraam met zich meebrengt. Het nadeel is dat het bloedonderzoek niet alle afwijkingen kan opsporen en dat een afwijkende uitslag niet per se betekent dat er daadwerkelijk iets mis is met de foetus.
Combinatietest
Een combinatietest is een andere veel voorkomende prenatale test. Deze test bestaat uit een bloedonderzoek en een echo. Hierbij wordt gekeken naar de nekplooimeting en het bloedonderzoek om te zien of er sprake is van een verhoogd risico op een chromosoomafwijking. Deze test wordt meestal uitgevoerd tussen de 11e en 14e week van de zwangerschap.
NIPT
Een andere bloedtest die steeds vaker wordt gebruikt, is de NIPT-test. NIPT staat voor Niet Invasieve Prenatale Test en is een vrij nieuwe test. Bij deze test wordt er net als bij het bloedonderzoek bloed afgenomen bij de zwangere vrouw. Het verschil is dat bij de NIPT-test er specifiek wordt gekeken naar het DNA van de foetus in het bloed van de moeder. Hierdoor kan de test veel specifieker aangeven of er sprake is van afwijkingen bij de foetus, zoals het downsyndroom of andere chromosoomafwijkingen. Het voordeel van de NIPT-test is dat het geen risico op een miskraam met zich meebrengt en dat de uitslag erg betrouwbaar is. Het nadeel is dat de test relatief duur is en dat het niet alle afwijkingen kan opsporen.
Vlokkentest
Een andere prenatale test is de vlokkentest. Bij deze test wordt er een stukje weefsel van de placenta afgenomen voor onderzoek. Dit kan via de buikwand of via de vagina gebeuren. De test wordt meestal uitgevoerd tussen de 11e en 14e week van de zwangerschap. Het voordeel van de vlokkentest is dat het een betrouwbare uitslag geeft en dat het veel afwijkingen kan opsporen. Het nadeel is dat het risico op een miskraam bij deze test hoger is dan bij de bloedtesten.
Vruchtwaterpunctie
Een andere veelgebruikte prenatale test is de vruchtwaterpunctie. Bij deze test wordt er met een naald via de buikwand vruchtwater afgenomen. In het vruchtwater zitten cellen van de foetus, die onderzocht worden op afwijkingen. De vruchtwaterpunctie wordt meestal gedaan tussen de 15e en 20e week van de zwangerschap. Het voordeel van deze test is dat het een betrouwbare uitslag geeft en dat het veel afwijkingen kan opsporen. Het nadeel is dat het risico op een miskraam bij deze test hoger is dan bij de bloedtesten. Ook kan er na de punctie wat bloedverlies en buikpijn optreden.
20-weken echo
De 20-weken echo is één van de uitgebreide prenatale testen tijdens de zwangerschap, waarbij de foetus van top tot teen via een echo wordt onderzocht. Bij deze echo wordt er gekeken naar de ontwikkeling van de foetus. Hierbij worden organen, botten en andere kenmerken van de foetus bekeken. Het voordeel van deze test is dat het geen risico op een miskraam met zich meebrengt en dat het veel afwijkingen kan opsporen. Het nadeel is dat het geen betrouwbare uitslag geeft voor chromosoomafwijkingen. De 20-weken echo wordt meestal uitgevoerd tussen de 18e en 22e week van de zwangerschap.
Je kunt het verloop van prenatale testen tijdens de zwangerschap bijvoorbeeld in het Oei ik groei negen maanden dagboek bijhouden. Hier is ruimte ingepland voor het plakken van echo’s en er staan vragen in over je bezoek.
Meer weten over prenatale testen tijdens de zwangerschap? Op NPS een website van de rijksoverheid vind je hier meer informatie over.
Waarom prenatale testen tijdens de zwangerschap belangrijk zijn
Prenatale testen tijdens de zwangerschap zijn belangrijk, omdat ze kunnen helpen bij het opsporen van afwijkingen bij de foetus. Door op tijd een afwijking op te sporen, kunnen ouders zich beter voorbereiden op de komst van hun baby en kunnen ze betere beslissingen nemen over de zwangerschap en de bevalling. Zo kan bijvoorbeeld worden besloten om de zwangerschap af te breken als er sprake is van een ernstige afwijking bij de foetus.
De prenatale testen zijn niet alleen voor ouders belangrijk. Ook voor artsen en specialisten zijn deze testen van onschatbare waarde. Door tijdig afwijkingen op te sporen, kunnen zij de moeder en het kindje de juiste zorg aanbieden en zo eventuele complicaties voorkomen of tijdig behandelen.
Elke prenatale test heeft zijn voor- en nadelen. Zoals hierboven beschreven, brengt de vruchtwaterpunctie en de vlokkentest een hoger risico op een miskraam met zich mee dan de bloedtesten. Ook zijn deze tests invasiever, omdat er weefsel of vruchtwater wordt afgenomen. De bloedtesten en de 20-wekenecho zijn minder ingrijpend, maar hebben niet altijd een betrouwbare uitslag.
Het is belangrijk om te bedenken welke test(en) het beste bij jou en je partner passen. Bespreek dit daarom altijd met je verloskundige of gynaecoloog. Zij kunnen je adviseren over de verschillende testen en je helpen bij het maken van een weloverwogen keuze.
Heb jij aan prenatale testen tijdens de zwangerschap gedaan? Zo ja, welke? Laat het me weten in de reacties hieronder.