De welbekende krampjes zijn voor jou als moeder of vader zeker niet nieuw. Je baby is al een tijdje onrustig en heeft ook zijn of haar ontlasting nog steeds niet gehad. Maar wat is er nu dan aan de hand? Je baby heeft last van pijnlijke krampjes, door ontlasting die in de weg die eruit moet.. Ook wel obstipatie genoemd. Wat zijn de symptomen van obstipatie. Hoe herken je het nu precies? En hoe komt het dat je baby hier last van heeft? En misschien nog wel belangrijker: Hoe kun je baby obstipatie verhelpen?
Wat is baby obstipatie?
Obstipatie wordt ook wel verstopping of constipatie genoemd. Een baby heeft last van obstipatie of verstopping als er poep opgehoopt zit in de darmen die hard of droog is en er niet uitkomt.
Het lichaam van je baby moet wennen aan voeding buiten de buik. Alles moet zich nog ontwikkelen en samenwerken. Denk bijvoorbeeld aan het maag-darm kanaal, het zenuwstelsel. Of de spieren en zenuwen die worden gebruikt tijdens het poepen moeten nog wat ontwikkelen. Hierdoor kan er soms even wat mis gaan met het verwerken van het voedsel, wat zorgt voor een verstopping.
Wanneer heeft je baby last van verstopping?
Wanneer heeft je kindje nu last van obstipatie of verstopping? Ja, dat kan lastig te constateren zijn. Vooral wanneer je kindje nog erg klein is.
Onlastingsritme
Sommige baby’s hebben vanaf kleins af aan al hun eigen ontlastingsritme, maar andere hebben nog totaal geen ritme. Ook de frequentie, kleur en consistentie van de ontlasting kan erg variëren. Het is belangrijk om te weten dat er verschil zit in de ontlasting van borst- of flesgevoede baby’s. Bij borstvoeding mag je grote verschillen zien in de frequentie. Het kan zijn dat je baby alle voeding verteert en geen ontlasting produceert. Bij flesvoeding is kost het juist weer meer moeite om de voeding te verteren.
Ontlastingsritme bij flesvoeding
Bij flesvoeding zie je dat er regelmatiger ontlasting komt. Dit komt doordaat flesvoeding meer restproducten bevat en hier dus altijd ontlasting van wordt geproduceerd. Het kan zijn dat je grote verschillen ziet in de frequentie, hoeveelheid en consistentie per luier. De frequentie kan zijn meerdere keren per dag een beetje, dagelijks of één keer per
3-4 dagen een grote portie.
Ontlastingsritme bij borstvoeding
Kijk bij het geven van borstvoeding niet gek op als er grote verschillen zijn in de frequentie, van zeer vaak tot soms wel één keer
per twee weken.
Het kan zijn dat je baby alle voeding verteert en hierdoor geen ontlasting produceert. Ook de consistentie van de ontlasting kan heel verschillend zijn. Van dun-waterig tot smeuïge dikke of harde ontlasting.
Ontlastingsritme bij vastevoeding
Wanneer je je kind elke maaltijd vaste voeding aanbied, zul je zien dat je kind 1 of meerdere keren op een dag ontlasting produceert. Dit is afhankelijk van het ontlastingspatroon van je kind en ook wat je hem of haar te eten geeft.
Wanneer is er echt sprake van obstipatie bij je baby?
Dokters geven dat er echt sprake is van obstipatie wanneer je baby minder dan drie keer per week poept.
TIP: Wanneer je baby niet voldoende gepoept heeft, kun je beter niet in paniek raken. Ga ook alsjeblieft niet het aantal luiers en de hoeveelheden met andere kinderen vergelijken, want geen één kind is hetzelfde.
Let daarentegen wel op de consistentie als je baby gepoept heeft. Als het zacht en smeuïg is, dan is er waarschijnlijk niks aan de hand. Maar is het wat aan de dikke kant? Of is het zelfs keutelig of korrelig en hard? Dan kan er wel degelijk sprake zijn van verstopping.
Symptomen obstipatie
Wanneer je baby last heeft van obstipatie treden er vaak verschillende symptomen of klachten op. Merk je bij je baby dat hij/zij last heeft van 3 of meer van de volgende klachten? Dan is er sprake van obstipatie.
- Je baby poept minder dan 3 keer per week;
- Poepen kost veel moeite , het hoofd loopt rood aan.
- Het poepen doet pijn en gaat gepaard met buikkrampjes, te zien aan het optrekken/trappelen van de benen, gebalde vuistjes en het laten van windjes;
- Je baby houdt de ontlasting bewust op (dit heeft vaak te maken met pijn bij het poepen);
- Als je baby wel poept, gaat het gelijk om grote hoeveelheden;
- De ontlasting is aan de dikke kant, keutelig, korrelig en/of hard;
- Er is sprake van een als maar bolle buik;
- Je kindje drinkt en/of eet slecht;
- Je kindje lijkt juist erg hongerig en heeft heeft flinke zuigbehoefte.(Baby’s willen pijn, veroorzaakt door de krampen, wegzuigen. Ze maken zo endorfine aan);
- Je baby vertoont hangerig of huilerig gedrag waarbij je veel spierspanning ziet in hun lijf. En soms overstrekken ze ook. Dit kan duiden op obstipatie, maar dit kan ook duiden op een sprongetje natuurlijk!
Wat veroorzaakt obstipatie?
In de baarmoeder komen de darmen alleen in aanraking met vruchtwater, maar direct na de bevalling moeten ze ineens melk gaan verteren. De samenstelling van nieuwe voedsel is anders en daar moeten de darmen aan wennen. De darmen groeien tot een maand of 3 nog verder. En zijn daarna klaar om vast voedsel te gaan verwerken.
Het kan dus best zijn dat je kindje de eerste maanden na de geboorte last heeft van moeilijke ontlasting. De ontlasting is soms gewoon zacht, maar je baby loopt toch rood aan door het persen. Dit komt doordat het maag-darmstelsel zich nog aan het ontwikkelen is. En tijd nodig heeft om te wennen aan de vaste voeding.
Missende darmflora bacteriën
Is je baby geboren middels een keizersnee? Dan zul je merken dat je baby meer last heeft van obstipatie en/of krampjes dan baby’s die via de normale weg worden geboren. Dit komt, omdat baby’s tijdens de geboorte al darmbacteriën van hun moeder meekrijgen. Deze mist je baby dus als hij via een keizersnede ter wereld is gekomen.
Vochtverlies
Eén van de oorzaken waardoor obstipatie ontstaat kan teveel vochtverlies zijn. Let er daarom op dat je baby voldoende vocht binnenkrijgt en dit ook vasthoudt. De nieren van je baby hebben vocht nodig om afvalstoffen uit te scheiden. Is er niet voldoende vocht in het lichaam aanwezig? Dan wordt dit uit de darmen gehaald met als gevolg, minder vocht voor het produceren van goede en gezonde ontlasting.
LET OP! Vooral op warme dagen of wanneer je baby koorts of diarree heeft verliest je baby sneller vocht. Het gevolg: je baby blijft lekker doorplassen, maar de ontlasting wordt wel harder.
Slecht slapen
Een andere oorzaak van obstipatie kan slecht slapen zijn. Het zal in de meeste gevallen niet de hoofdoorzaak zijn, maar draagt door de negatieve invloed op de darmen zeker bij aan een slecht ontlastingspatroon.
Wanneer je kindje goed slaapt krijgen de darmen extra bloed en zuurstof. Dit zorgt ervoor dat de darmen optimaal kunnen functioneren en voeding goed wordt verteerd en verwerkt kan worden.
Andere mogelijke oorzaken:
De kwaliteit van de ontlasting van je baby is zoals hier boven ook al aangegeven, afhankelijk van het type voeding dat je baby krijgt: borst- fles of vaste voeding. Er kunnen dus verschillende oorzaken spelen waardoor er obstipatie optreed. Ze worden hieronder behandeld.
Oorzaken bij kunstvoeding
Geef je kunstvoeding, dan is het zaak om de dosering tussen water en melkpoeder goed in de gaten te houden. Geef je teveel melkpoeder en te weinig water, dan kan je baby al snel verstopt raken.
Ook als je veranderd van merk voeding kunnen de darmen van je baby hier moeite mee hebben, omdat ze moeten wennen. Dit kan voor Obstipatie zorgen.
Oorzaken bij borstvoeding
Bij borstvoeding is de ontlasting van je kindje vaak dunner, dan bij flesvoeding. Ook de frequentie van de ontlasting is heel anders dan die bij flesvoeding. De frequentie bij borstvoeding kan wisselen van 10 keer per dag tot één keer per 10 dagen ontlasting. Stap je over van borst- naar flesvoeding of geef je beiden gecombineerd? Dan kan de overgang kortdurend voor obstipatieklachten zorgen.
Oorzaken bij vaste voeding
Wanneer je begint aan de eerste hapjes, kan het binnen krijgen van voldoende vezels evenals vocht een uitdaging zijn. En soms reageren de darmen gewoon nog niet zo goed op vaste voeding, terwijl je kindje heir al wel klaar voor is. Dan kan het best zijn dat je kindje last krijgt van obstipatie.
Wat kun je doen bij obstipatie?
Als het goed is gaat de obstipatie bij je baby vanzelf weer over. Maar je kunt wel het een en ander zelf doen om de stoelgang van je baby te stimuleren, namelijk:
- Troost je kindje met een Speen en leg deze in een ronde houding.
- Draag je kindje op de onderarm, dit geeft wat druk op de buik en je maakt je baby rond, waardoor de darmen de ruimte krijgen om te bewegen.
- Zorg altijd voor een juiste dosering van flesvoeding. De juiste verhouding is bijna altijd 1 schepje voeding op 30 ml water.
- Laat je baby ten alle tijden rustig drinken en zorg ervoor dat hij telkens een boertje laat na de voeding, om zo lucht en dus verstopping in zijn darmen te voorkomen.
- Babymassage: Masseer het buikje van je baby voorzichtig, zodat je de klachten verzacht of zelfs verminderd. Dit doe je door ronddraaiende bewegingen te maken over je baby’s buikje met de klok mee. Niet bij elk kind helpt dit, en ook niet ieder kind vind dit fijn. Probeer je baby aan te voelen.
- Fietsen: Ga lekker fietsen met je baby. Niet letterlijk natuurlijk, maar neem zijn benen en maak daarmee ronddraaiende bewegingen. Hierdoor bewegen niet alleen zijn benen, maar kom ook de darmen op gang.
- Tussen de voedingen door kun je je baby extra vocht geven (water, rooibosthee of slappe thee zonder suiker). Dit wordt wel pas aangeraden om vanaf 6 maanden te doen.
- Je kunt wat meer water bij de voeding doen: voeg 10 tot 20 ml extra aan een fles toe. Voorwaarde is wel dat je kindje alle flessen altijd goed leegdrinkt.
- Geef je vaste voeding? Check dan de hoeveelheid vocht en vezels die je baby binnen krijgt.
- Bij borstvoeding kun je je kindje wat vaker aanleggen. Meestal helpt dit helpt bij moeizame ontlasting.
- Laat je kindje voldoende slapen, zodat er meer bloed en vocht naar de darmen gaan en deze ook de tijd en rust hebben om goed te ontwikkelen.
- Medicijnen: Er zijn verschillende middelen verkrijgbaar (Cinababy, Infacol, Dophilus, Simplex, Lactulose) tegen krampjes en obstipatie. Sommige zijn wetenschappelijk onderzocht en bewezen en andere niet.
Tip 1 : lees altijd goed de bijsluiter van medicijnen of homeopatische middelen die koopt. En overleg altijd bij het geven van laxeermiddelen met de huisarts of het consultatiebureau.
Tip 2 : Het is verstandig om voor jezelf en voor de huisarts of consultatiebureau een ‘poepdagboek’ bij te houden. Zet hierin wanneer je kindje heeft gepoept en hoe de consistentie van de poep was ( bijv: hard, keutelig, droog, of juist waterig etc). Je kunt dit in een schriftje doen, of bijvoorbeeld op je telefoon.
Wanneer naar de huisarts bij obstipatie?
Bij de meeste baby’s die last hebben van obstipatie is er geen duidelijk aanwijsbare oorzaak. En vaak hebben de darmen wat tijd nodig en groeit je kindje hier dus vanzelf overheen.
Neem zeker contact op wanneer je baby:
- Bloed heeft bij de ontlasting;
- Blijvend aan de diaree is;
- Blijvend harde ontlasting heeft en het moeite kost om dit eruit te krijgen;
- Wanneer je kindje langer dan 4 dagen geen ontlasting heeft gehad;
- Koorts heeft;
- Braakt en dit er gallige (gifgroene) kleur heeft;
- Last heeft van eczeem;
- Ook veel andere klachten heeft, al sinds de geboorte;
Heeft mijn baby een allergie?
Het kan zijn dat de obstipatie klachten niet vanzelf over gaan en wel een lichamelijke oorzaak hebben. De kans hierop is hoger wanneer er een combinatie van één of meerdere bovenstaande klachten wordt geconstateerd. Dit kan dan bijvoorbeeld te maken hebben met een voedselallergie of een koemelkallergie.
Voedselallergie
Ongeveer één tot zes procent van de baby’s jonger dan één jaar is allergisch voor bepaalde typen voeding. Het is vaak lastig, maar toch erg belangrijk om in samenspraak met de arts uit te sluiten om welke voeding dit gaat. Zo kun je ervoor zorgen dat je kindje dit niet meer binnen krijgt. En de allergische reacties afnemen.
Koemelkallergie
Een andere vorm van allergie is de koemelkallergie. Je hoort en leest er veel over. En dat is niet zo gek, want twee tot drie procent van de baby’s jongers dan één jaar heeft last van een koemelkallergie.
Er treden verschillende symptomen op uit bovenstaande lijst, waarvan obstipatie dus een mogelijkheid is.
Om te testen of je kind koemelkallergie heeft wordt het op een dieet met gebroken melkeiwitten gezet, waardoor de symptomen als het goed is vanzelf afnemen.
Wat moet je niet doen bij obstipatie?
Als ouder kun je best een beetje in paniek raken als je kindje al meerdere dagen geen ontlasting heeft gehad. Hieronder een aantal dingen die je absoluut niet moet doen:
- Olijfolie: Voeg géén olijfolie toe aan de voeding van je baby. Dit kan ervoor zorgen dat de obstipatie erger wordt. Het babymaag/darmen zijn namelijk vaak in ontwikkeling en raken alleen maar meer van slag door de olijfolie.
- Thermometer: Je hoort het ouders wel eens zeggen, gebruik gewoon even de thermometer. Dit is niet aan te bevelen, omdat dit de anus kan beschadigen en voor de obstipatie ook averechts kan werken.
- Laxeermiddelen: Ga niet zelf aan de gang met laxeermiddelen. Maar ga altijd eerst te raden bij je huisarts. Veel laxeermiddelen zijn namelijk niet geschikt voor baby’s.
Ik hoop dat je wat hebt gehad aan bovenstaande tips.
Heeft jou kindje last gehad van obstipatie? En zo ja, wat werkte voor jouw baby erg goed?